دست خالی جباراف از سفر به ترکیه؛ پشت پای آنکارا به درخواست بیشکک - علی آباد جدید

الکساندر کنیازف کارشناس سیاسی روس در یادداشتی که در اختیار خبرنگار دفتر منطقه ای خبرنگاران قرار داد، به بررسی نتایج سفر رسمی رئیس جمهور قرقیزستان به ترکیه پرداخته است.

در این یادداشت آمده است: نخستین بازدید رسمی سادیر جباراف رئیس جمهور قرقیزستان از ترکیه در 9-10 ژوئن را می توان تلاشی برای کاهش تأثیر منفی سفر عملا بی نتیجه وی در 25 می سال جاری میلادی به روسیه دانست.

پس از مرحله حاد درگیری های مرزی قرقیزستان و تاجیکستان، امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان از مسکو بازدید کرد. از رهبران کشورهای شوروی پیشین تنها از وی جهت حضور در رژه نظامی سالروز پیروزی - 9 می دعوت شد، زیرا رحمان در حال حاضر ریاست دوره ای شورای سران سازمان پیمان امنیت جمعی را بر عهده دارد.

با این وجود حضور رئیس جمهور تاجیکستان در رژه نظامی در مسکو را در قرقیزستان به عنوان حمایت سیاسی و روحی و روانی از دوشنبه تلقی کردند.

با توجه به این نکته، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه لازم دانست تا به نحوی تعادل را رعایت کرده و از رئیس جمهور قرقیزستان برای سفر به مسکو دعوت کند.

البته همزمان پوتین تایید کند که روسیه در رابطه به درگیری های مرزی میان تاجیکستان و قرقیزستان موقعیت بی طرفانه داشته و آماده میانجیگری بین دوشنبه و بیشکک است.

در دیدار پوتین با جباراف موضوعاتی از قبیل همکاری های مالی یا اعطای وام و سرمایه گذاری در قرقیزستان مطرح نبود.

ضمناً از پاییز گذشته به این طرف در روابط میان قرقیزستان و چین نیز موضوعات مالی و همکاری های مالی در دستور کار قرار نگرفته است. هم مسکو و هم پکن همچنان با رهبری جدید قرقیزستان فاصله معینی را حفظ کرده و ترجیح می دهند در موقعیت ناظر قرار داشته باشند.

این در حالی است که دست یافتن به منابع مالی از اصلی ترین اهداف رهبری فعلی قرقیزستان بوده و در معین سیاست داخلی و خارجی این کشور نقش مهمی خواهد داشت.

به نوبه خود، این شرایط رهبری قرقیزستان برای رئیس جمهور ترکیه به اصطلاح پنجره فرصت های خاصی را در جهت تقویت مواضع آنکارا در قرقیزستان ایجاد می کند.

با توجه به شرایط سخت دولت قرقیزستان از یک سو و بلند پروازی های رهبری آن از سوی دیگر، این سفر با تشریفات خاص و اظهار نظرهای پر طمطراق از هر دو طرف همراه بود.

اما نتایج واقعی این سفر در حقیقت چندان ارزشمند نبود و فقط اسنادی نظیر توافق نامه هایی در مورد حق مولف، حفاظت از گیاهان و قرنطینه، فرهنگ، تربیت بدنی و ورزش و همکاری های وزارتخانه های خارجه در موضوعات مربوط به تشریفات به امضا رسید.

شرایط مالی بحران آمیز ترکیه که طی سال های اخیر از راه دریافت وام های چینی و سایر ترجیحات، توانسته است خود را سر پا نگاه دارد، امکان نمی دهد تا آنکارا در ردیف حامیان مالی دولت و رهبری فعلی قرقیزستان قرار گیرد.

تنها موردی که جلب توجه می کند اظهارات مربوط به همکاری های نظامی است. هرچند این اظهارات به صورت کلی و کاملاً مبهم بیان شده است ولی ممکن است واقعیت های خاصی پشت پرده پنهان داشته باشد.

این نکته واضح است که جانب قرقیزی نسبت به دریافت پهپادهای ترکی بایراکتار (Bayraktar) علاقه مندی بالایی دارد که احتمالا روی استفاده آنها در اختلافات مرزی با تاجیکستان حساب باز کرده است. چنین اقدامی می تواند شرایط را در منطقه حساس فرغانه پیچیده کند که در متن خروج نیروهای غربی از افغانستان، پیش بینی پیامدهای سنگین آن کار سختی نخواهد بود.

انتهای پیام/.