نقد و آنالیز سریال خانه امن - علی آباد جدید

خبرنگاران| سریال خانه امن که این شب ها از شبکه یک سیما پخش می گردد مخاطبان بسیاری را به خود جذب نموده است. این سریال در 50 قسمت فراوری شده، اما ممکن است در فصل های بعدی نیز ادامه داشته باشد. تیتراژ مجموعه تلویزیونی خانه امن با صدای رضا یزدانی در حال پخش است که قبل تر نیز در مجموعه ترورخاموش با این تیم همکاری می کرد.

به گزارش خبرنگاران، سریال پرحاشیه خانه امن به نویسندگی حسین تراب نژاد با طراحی فیلمنامه مرتضی اصفهانی، کارگردانی احمد معظمی و تهیه نمایندگی ابوالفضل صفری از 10 آبان از شبکه یک سیما آغاز شد؛ سریالی 50 قسمتی که جنجال های زیادی را در محافل رسانه ای و سیاسی با سوژه داغ و ملتهب خود به وجود آورده است.

مجموعه تلویزیونی خانه امن جزو سریال های مطرح این روز های رسانه ملی است که توانسته نظر بسیاری از مخاطبان را به خود جلب کند. اگر اندکی به بازی بازیگران و عوامل ساخت آن توجه کنیم، در می یابیم که این سریال آغاز خوبی داشته و تا اینجای سریال توانسته است جذاب واقع گردد.

به نظر می رسد که این سریال هم درامی با بن مایه های امنیتی در قالب یک تریلر جاسوسی، ذیل یک تم سیاسی را مشابه با سریال پرحاشبه گاندو به مخاطب خود عرضه نموده است. البته آن گونه که از شواهد امر پیداست این سریال علاوه بر درون مایه امنیتی و جاسوسی، نیم نگاهی هم به فساد های مالی داخلی در کشور با موضوع پولشویی برای تامین بودجه فعالیت های تروریستی علیه ایران دارد.

این سریال جزو آثار پرلوکیشن و پر بازیگر تلویزیون محسوب می گردد که در شهر های مختلف تصویربرداری شده و حتی بخشی از آن در چند کشور دیگر جلوی دوربین رفته است.

با این حال اگر چه احمد معظمی کارگردان تلویزونی، با دو اثر شاخص خود یعنی دزد روح درباره فرقه های انحرافی و یا ترور خاموش پیرامون باند های مافیایی موادمخدر با آثار پیچیده و یا پیچیده نما، خود را به مخاطب نشان داده است، اما سوژه های امنیتی با رویکردی شناختی به گروه های تروریستی، البته با قرائتی سیاسی و ایدئولوژیک، خانی متفاوت از دو خان طی شده توسط معظمی است.

سریال خانه امن، سریالی با تم امنیتی که موضوع محوری آن مقابله دستگاه اطلاعاتی کشور با ناامنی هایی از جنس داعش یا مفاسدی از نوع مالی و ... است. موضوعی که جذابیت و ظرفیت خوبی برای به تصویر کشیدن رشادت های سربازان گمنام امام زمان (عج) در ماموریت هایی خطیر است. اما این جذابیت پرداختن به سوژه های امنیتی، شمشیری دو لبه است که ظرافت ها و ملاحظات بسیاری را در تمام مراحل نگارش تا نمایش آن باید مد نظر قرار داد.

بعضی منتقدان به قسمت دوم این سریال واکنش نشان داده و گفته بودند در دومین قسمت سریال خانه امن شخصی که در سریال نامش خاوری و از متهمان مالی است که پیش از بازداشت از کشور گریخته و یادآور کاراکتر محمودرضا خاوری متهم فساد بانکی است، در ویلای شخصی اش در کانادا زندگی می نماید، توسط یکی از نیرو های امنیتی کشته می گردد.

این منتقدان گفته بودند عملا با استفاده از این سکانس و ارجاع به واقعیت در لایه نخست هیجان فراوانی در این سریال ایجاد می گردد و احتمالا یک حس رضایت عمومی از دیدن این سکانس در افکار عمومی شکل می گیرد و توده ها در شبکه های مجازی بسیار مسرور و مسرور هستند که نیرو های امنیتی وعده ترور یک اختلاس گر فراری به نام خاوری را می دهند.

آن ها تاکید نموده بودند سکانس ترور خاوری ممکن است در لایه اول بسیار خوشایند و باب طبع افکار عمومی باشد و مورد استقبال رسانه ها هم قرار گیرد و به خاطر فشار مالی و ... و نشان دهنده قدرت امنیتی ایران در آنسوی مرز ها باشد، اما وقتی که خاوری هنوز زنده و در حال گذران زندگی در کانادا است، این تصویرگری سبب تضعیف قدرت امنیتی ایران در لایه دوم خواهد شد و عواقب منفی بین المللی فراوانی برای جمهوری اسلامی در آینده ای در چندان نزدیک رقم خواهد زد؛ چه اینکه می تواند یک تهدید رسمی از سوی جمهوری اسلامی تلقی گردد و کار به دام انداختن و بازداشت خاوری با همین یک سکانس، چندین برابر دشوارتر از گذشته گردد.

همچنین این معتقدان معتقدند فارغ از جذابیت و مخاطب پسند بودن این سکانس در میان عامه مردم، این تصویرگری عوارض گسترده ای برای سازمان های امنیتی در آینده خواهد داشت و پیامدی مخاطره آمیز برای دستگاه پلیسی، امنیتی و دیپلماتیک خواهد داشت و پیامی منفی را به فضای بین المللی مخابره خواهد نمود.

این دسته از منتقدان گفته بودند با سالیان متوالی غربی ها در کوشش اند ایران را عامل بسیاری از حوادث تروریستی همچون قتل شاپور بختیار در تابستان 1991، کشته شدن فریدون فرخزاد شومن، خواننده ایرانی در بن آلمان در تابستان 1992 و ترور سران حزب دموکرات کردستان ایران در رستوران میکونوس برلین در سپتامبر 1992 ... معرفی نمایند. اما به علت نبود اسناد کافی این موضوع تا کنون نتوانسته اند به صورت اهرم جدی علیه ایران مورد استفاده قرار دهند.

البته، این منتقدان تاکید نموده بودند اما در سریال خانه امن برای اولین بار و به صورت رسمی، نیرو های امنیتی - پلیسی یک شهفرایند ایرانی کانادایی را در خاک کانادا ترور می نمایند و حتی به بخشی از اعلان رسمی سریال تبدیل می گردد. بسیار عجیب است که طراحان این سریال به عواقب این موضوع اصلا توجه ننموده اند، آن هم در شرایطی که خاوری در خارج از کشور زنده است و پیگیری های رسمی برای بازگرداندن وی به کشور در جریان است.

آن ها بیان نمودند اگر به هر دلیلی خاوری یا کسی شبیه به وی بر اثر اتفاقی چه عادی و چه غیرعادی! از جهان برود (مانند آنچه برای قاضی منصوری رخ داد)، آیا همین سریال نمی تواند مستمسکی برای اتهام زنی جدی به ایران گردد؟ حال سریالی از شبکه اول صداوسیما پخش شده که رسما یک تروربین المللی را گردن گرفته است! این جریان می تواند در آینده همان موجی را ایجاد کند که طرف مقابل به آن احتیاج دارد.

احمد معظمی کارگردان این سریال به تبادل نظر با رسانه ها پرداخته و در پاسخ به منتقدان درمورد کشته شدن خاوری گفته بود ما قرار گذاشتیم سریالی بسازیم که هم اسمش و هم درونش خانه امن باشد، در فیلم سازی هم چنین قاعده ای را پی گرفتیم حرفی نزدیم و کاری نکردیم که به آن معتقد نباشیم، وقتی شما اسم فیلمی را خانه امن می گذارید سریال ملّی است و قرار است حرف نظام را بزند نمی تواند فیلم خیلی بی جهتی نسبت به مسائل داخل باشد، امروز در کشوری زندگی می کنید که تورم و مسائل مالی به وجود آمده و مردم درگیرش هستند.

معظمی بیان نمود اساساً وجود کاراکتر افشین و خطّی که او تعقیب می نماید نمی توانست از مسائل مالی و روز کشور بگذرد، در واقعیت ماجرا با پفراینده هایی سروکار داشتیم و به آن ها مراجعه کردیم که تروریسم مالی در کشور ما حضور دارد.

او اضافه نمود در ابتدای سریال یا فیلم موظفیم پروتکل ها را رعایت کنیم و می نویسیم نام ها تصادفی اند و مختص شخص خاصی نیستند، از این جهت خاوری فرضی که در داستان ما اعدام می گردد، دو کارکرد دارد؛ اول کارکرد دراماتیک مثل خیلی از فیلم های جهان؛ ما فیلم می سازیم در فرایند فیلم سازی کارکرد اقتدار و امیدآفرینی داشته باشد.

این کارگردان گفته بود می دانید چقدر مردم از این ماجرا مسرور شدند، کسی نمی تواند بگوید من مسرور نشدم، اصلاً و اساساً ارتباط نزدیک و صریحی که بیننده گرفت به خاطر این اتفاقات بود یک مقداری بغض شان با نمایش این سکانس بیرون ریخت، تلویزیون به این مسائل رسیده است و ما را حمایت کرد تا بافت فیلم بافت روز کشور باشد، وقتی مسائل جاری مانده اولویت مان طبیعتاً این مسائل جاری است.

معظمی ادامه داد کارکرد دوم کارکرد سیاسی است که هر فاسد و فراری مالی که بعد ها به بیت المال دست اندازی کند با دیدن چنین صحنه ای آرامش نداشته باشد، اگر کمال قصه ما با داعش می جنگد و افشین قصه ما هم به نبرد تروریست مالی رفته است، کارکرد های امیدآفرین دارد.

احمد معظمی خاطر نشان کرد نباید فراموش کنیم حاج قاسم توسط چه کسی و چطوری به شهادت رسید، ما یادمان نمی رود که صدام چه کرد و یادمان نمی رود یک عده در اوج بدبختی مالی مردم دلار برداشتند و فرار کردند، به گمان مان همه کسانی که دل در گروی علاقه به کشور دارند با این موارد همراه هستند

او اضافه نموده بود در رابطه با تیراندازی علیه خاوری که حاشیه درست کرد و مخالف زیادی داشت اصولا از این زاویه نگاه کنید که هشدار می دهیم. به همین راحتی نیست که حق ملت را بردارید و بروید و اتفاقی هم نیفتد. اواخر هم خبری خواندم که پلیس امنیت درگیر این شده که از کانادا خاوری را به ایران بازگردانند.

معظمی گفته بود این هشداری است که می گوید به این راحتی نیست که بخورید و فرار کنید و فکر کنید خبری نمی گردد. این اتفاقا احساس مسئولیت هاست. من در فیلم این را نشان دادم و دلم خنک شد. این صرفا به این علت بود که نشان دهیم به این راحتی نیست که بخورید و بردارید و ببرید. به نظرم بیشتر هشدار است.

کارگردان این سریال گفته بود مجموعه خانه امن به واکاوی تروریسم علیه مردم اشاره می نماید. تروریسم یک اتفاق یا یک بحث نیست بلکه روایت پیچیده تری است. ما در این مجموعه تلویزیونی سعی کردیم جعبه سیاه تروریسم را برای مردم باز کنیم، تروریست هایی که با ایدئولوژی های مختلف رو به ایران سازماندهی می شوند، منتها همه این ها در سرمنشأ با هم مشترکند، از دولت های تروریستی و یا تروریست های دولتی خط می گیرند. در خانه امن ما سرمنشأ را سرپل قرار دادیم؛ به وسیله کامران شخصیتی که صدایش را در مجموعه می شنویم این سرپل به سر اژد ها می رسیم، در واقع ما از یک اجماع نامبارک علیه مردم در مجموعه خانه امن آگاه می شویم.