گردشگری حلال؛ صنعتی رو به پیشرفت در دنیا - علی آباد جدید

جهانگردی را می توان یکی از اصلی ترین و مهم ترین بخش های ارتباط بین کشورها معرفی کرد. امری که قطعا در زمینه توسعه ارتباطات فرهنگی بین ملل مختلف، از تاثیرگذارترین روش های ممکن به شمار می رود. بعلاوه امروزه این پدیده جالب و هیجان انگیز، یکی از مهم ترین و اصولی ترین روش های کسب عایدی در صنعت اقتصاد کشورها است؛ که دست آوردهای ارزشمندی را در حوزه های مختلف مالی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی برای مجریان آن به همراه خواهد داشت.

هر چند نباید در کنار فواید بسیار آن، مضرات یا اثرات منفی آن را نیز فراموش کرد؛ چرا که از شاخصه های مهم جهانگردی، نزدیک کردن فرهنگ ها، نگرش ها و رفتار اجتماعی افراد با یکدیگر است. مسئله ای که ممکن است با ملاحظات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشورها تداخل داشته باشد. اثرات منفی نه تنها در بخش های بیان شده ایجاد می گردد، بلکه امکان آسیب در محیط زیست و بروز تغییرات منفی در منطقه ای که به عنوان مقصد جهانگردی انتخاب شده است نیز دور از تصور نخواهد بود. بنابراین اگر این مسئله با مدیریتی غلط و بدون برنامه ریزی اصولی اجرا شده و توسعه یابد، می توان شاهد آسیب های فرهنگی و اجتماعی فراوانی بود.

جهانگردی حلال چیست؟

می دانیم که تعداد بی شماری از مردم مسلمان دنیا همچون دیگر همنوعان خود، به سفر کردن در سرزمین هایی خارج از محل سکونت خود علاقه مند هستند. بدیهی است که از اولویت های مقصد ایشان، سفر به مناطقی است که به فرهنگ و ارزش های اسلامی اهمیت داده و قوانین و آداب آن، اجرا گردد؛ در این زمان است که جهانگردی حلال مطرح شده و می توان آن را به عنوان راهکاری مناسب در نظر گرفت.

کارشناسان صنعت توریسم، جهانگردی حلال را محصول جدیدی از صنعت جهانگردی معرفی نموده که برنامه های مخصوصی را برای مسافران مسلمان در نظر می گیرد و بستری را فراهم می نماید که آن ها طی سفر، بتوانند به آسانی به امور مذهبی خود پرداخته، از خوراک و غذاهای حلال استفاده نموده و تمام نکاتی را که در زمینه دینی و مذهبی به انجام آن ملزم هستند، بدون دغدغه انجام دهند. به همین علت، می توان این نوع جهانگردی را در گروه جهانگردی مذهبی قرار داد. به بیانی ساده تر جهانگردی حلال، نوع خاصی از جهانگردی مذهبی است که تمام فعالیت های آن طبق قوانین اسلامی انجام می گردد.

جهانگردی حلال در ایران

کشور ایران به علت داشتن پتانسیل های مناسب در زمینه جهانگردی حلال، می تواند یکی از برترین مقاصد مسافرت، برای مسلمانان دنیا محسوب گردد. منطقه ای که قانون اجرا شده در آن بر مبنای اسلام بوده و اصول حلال در زمینه های مختلف در آن به خوبی رعایت می گردد. به عنوان مثال، نمی توان در هیچ رستوران، هتل و مکان های اقامتی، غذاها و نوشیدنی هایی را یافت که با گوشت یا مواد حرام تهیه شده باشد. بنابراین می توان ادعا کرد که جهانگردی حلال، صنعتی است ارزشمند که به علت اهمیت آن در سطح دنیای، به پیشرفتی قابل توجه دست یافته است. پیشرفتی که می تواند زمینه حضور هر چه بیشتر مسافران و جهانگردان مسلمان خارجی را در کشور فراهم کند و عایدیی مناسب را برای صنعت جهانگردی به ارمغان آورد.

مقاله مرتبط:

دست اندرکاران صنعت جهانگردی کشور، در تلاشند تا جهانگردی حلال را در ایران توسعه داده و زمینه افزایش آن را فراهم سازند. ایشان معتقدند که با شناسایی و راه اندازی مسیر درست جهانگردی حلال، یاری قابل توجهی به جذب توریسم از کشورهای مسلمان به ایران می گردد. اما در این میان، بعضی از کارشناسان این حوزه، بر این باورند که ایران کشوری است اسلامی و به علت اسلامی بودن تمامی قوانین حاکم بر کشور، احتیاجی به راه اندازی و اجرای طرح جهانگردی حلال نخواهد بود و این عمل به نوعی کپی برداری از متولیان این صنعت در دنیا است. آن ها معتقدند که قوانین ایران با قوانین کشورهایی مانند مالزی، ترکیه و تایلند که به عنوان میزبان بیش ترین توریسم و جهانگرد مسلمان در بین سایر کشورها، شناخته می شوند، کاملا فرق دارد و همین امر از اصلی ترین دلایل ادعای ایشان بر عدم احتیاج ایران به اجرای تبلیغات و هزینه در اجرای این طرح است.

جهانگردی حلال در دنیا

طبق آنالیز های صورت گرفته به وسیله کارشناسان صنعت جهانگردی، ارزش مالی این صنعت نوین در سال 2013 میلادی، 140 میلیارد دلار بوده و به صورت چشم گیری در حال رشد است. به گونه ای که فعالان این صنعت، ارزش مالی آن را در سال 2020 میلادی حدود 190 میلیارد دلار تخمین زده اند. بعلاوه محققان اعلام کردند، مبلغی که هر مسلمان هنگام مسافرت هزینه می نماید، تقریبا سه برابر هزینه ای است که غیر مسلمانان برای گردش در نظر می گیرند.

در تحقیقات دیگری که یک موسسه پژوهشی صورت داده، اعلام شده است که جهانگرد های مسلمان، معمولا با خانواده سفر نموده و عایدیزایی هر جهانگرد مسلمان، حدود 10 الی 50 درصد از یک جهانگرد غیر مسلمان، بیشتر است. بنابراین با توجه به تعداد مسلمانان دنیا که بر اساس آمار ارائه شده حدود 1 میلیارد و 800 میلیون نفر در سال 2013 میلادی است، و نیز رشد قابل توجه جمعیت آن ها، بازار مناسبی را می توان برای مسافرت مسلمانان در نظر گرفت. در این خصوص کشورهایی مانند مالزی، ترکیه و اندونزی از جمله کشورهایی هستند که در زمینه جهانگردی حلال نسبت به دیگران، اقدامات ارزنده ای انجام داده و به پیشرفت چشمگیری دست یافته اند. البته نباید استرالیا، آرژانتین، هنگ کنگ، ژاپن، چین و نیوزلند را از قلم انداخت. این کشورها نیز تدابیر مالی مهمی را جهت راه اندازی، توسعه و پیشرفت هر چه بیشتر صنعت توریسم حلال اندیشیده اند.

اکنون این سوال پیش می آید که با توجه به اسلامی بودن قوانین حاکم بر ایران و وجود پتانسیل های مناسب جهانگردی در کشور که می توان حضور آثار باستانی و منحصربه فردی که در جای جای این سرزمین برجای مانده است را از مهم ترین آن ها بیان نمود، آیا کشور ایران نیز می تواند افق روشنی را در جهانگردی حلال در مقابل خود مشاهده کند به گونه ای که نام خود را به عنوان یکی از مقاصد اصلی جهانگردی حلال، در دنیا به ثبت برساند؟