گل فیتونیا و راهنمای نگهداری و تکثیر - علی آباد جدید

معرفی گل فیتونیا

فیتونیا (Fittonia) گیاهی چند ساله و همیشه سبز از خانواده Acanthaceae است که به خاطر برگ های منحصربه فرد و رگبرگ های برجسته اش، به عنوان یک گیاه زینتی از انواع گل آپارتمانی، محبوبیت فراوانی دارد. این گیاه با رشد کم و خزنده، می تواند به عنوان یک گیاه پوششی در تراریوم یا گلدان های آویز نیز مورد استفاده قرار گیرد. گیاه فیتونیا در منطقه ها گرمسیری آمریکای جنوبی، به خصوص پرو، به صورت خودرو رشد می نماید. این گیاه در محیط های مرطوب و سایه دار جنگل های بارانی، در پناه درختان بلند، زندگی می نماید. بنابراین، برای نگهداری فیتونیا در آپارتمان باید شرایطی مشابه زیستگاه طبیعی آن را فراهم کرد.

انواع گل فیتونیا

فیتونیا ورسافلتی (Fittonia verschaffeltii) گونه اصلی این گیاه است که انواع مختلفی با رنگ ها و الگوهای متنوع برگ دارد. بعضی از محبوب ترین انواع فیتونیا عبارتند از:

• Argyroneura: این گونه با رگبرگ های سفید نقره ای بر روی برگ های سبز تیره، ظاهری کلاسیک و مجذوب نماینده دارد.
• Pearcei: رگبرگ های قرمز روشن این گیاه بر روی برگ های سبز تیره، تضادی چشم نواز و زیبا ایجاد می نماید.
• Frankie: برگ های سبز روشن و رگبرگ های صورتی Frankie، ظاهری لطیف و دلنشین به آن می بخشد.
• Fortissimo: برگ های بزرگ و قرمز تیره Fortissimo با رگبرگ های صورتی، جلوه ای خاص و باشکوه به نمایش می گذارد.
• Red Star: این گونه با برگ های قرمز روشن و رگبرگ های قرمز تیره، اشتیاق و انرژی را به محیط اطراف خود می بخشد.

روش های نگهداری گل فیتونیا

فیتونیا درست مثل گل لیلیوم و گل ارکیده، گیاهی حساس است که به مراقبت و توجه ویژه احتیاج دارد. برای داشتن یک گیاه فیتونیا سالم و شاداب، باید به نکات زیر توجه کنید:

• نور: فیتونیا به نور غیر مستقیم و ملایم علاقه مند است. نور مستقیم خورشید می تواند باعث سوختگی و آسیب به برگ های ظریف آن گردد. برترین مکان برای قرار دادن گل فیتونیا، نزدیک پنجره های شمالی یا شرقی است که نور فیلتر شده دریافت کند.
• آبیاری: فیتونیا به آبیاری منظم و دقیق احتیاج دارد. خاک گلدان باید همیشه مرطوب باشد، اما نباید خیس و غرقاب گردد. برترین روش برای آبیاری فیتونیا، استفاده از آب ولرم و بدون کلر است. در فصل زمستان، به علت کاهش فعالیت گیاه، احتیاج آبی آن نیز کمتر می گردد.
• رطوبت: فیتونیا به رطوبت بالا احتیاج دارد تا طراوت و شادابی خود را حفظ کند. برای تامین رطوبت مورد احتیاج فیتونیا، می توانید از روش های مختلفی مانند غبارپاشی روزانه، استفاده از دستگاه بخور سرد یا قرار دادن گلدان روی سینی حاوی آب و سنگریزه بهره ببرید.
• دما: فیتونیا در دمای بین 18 تا 24 درجه سانتی گراد به خوبی رشد می نماید. دمای پایین تر از 15 درجه سانتی گراد می تواند به گیاه آسیب برساند و باعث پژمردگی آن گردد.
• خاک: فیتونیا به خاک سبک و با زهکشی خوب احتیاج دارد تا ریشه های آن بتوانند به راحتی نفس بکشند. برترین خاک برای فیتونیا، ترکیبی از خاک برگ، پیت ماس و پرلیت است.
• کوددهی: فیتونیا در فصل رشد (بهار و تابستان) به کوددهی منظم احتیاج دارد تا مواد مغذی مورد احتیاج برای رشد و نمو خود را دریافت کند. می توانید از کود مایع مخصوص گیاهان آپارتمانی، هر دو هفته یکبار، برای تغذیه فیتونیا بهره ببرید.
• تعویض گلدان: فیتونیا به سرعت رشد می نماید و ریشه های آن به فضای بیشتری احتیاج دارند. بنابراین، هر یک یا دو سال یکبار، باید گلدان فیتونیا را با گلدانی بزرگ تر تعویض کنید. برترین زمان برای تعویض گلدان، فصل بهار است که گیاه در حال رشد فعال است.
• تمیز کردن برگ ها: گرد و غبار روی برگ های فیتونیا می تواند مانع از فتوسنتز صحیح گیاه گردد. برای تمیز کردن برگ ها، می توانید از یک پارچه نرم و مرطوب بهره ببرید.
• هرس: برای حفظ ظاهر زیبا و فشرده فیتونیا، می توانید ساقه های بلند و نامرتب آن را هرس کنید. این کار باعث تحریک رشد تازه و شاخه زایی بیشتر گیاه می گردد.
• نگهداری گل فیتونیا در شیشه و تراریوم: فیتونیا به علت احتیاج به رطوبت بالا، برای نگهداری در تراریوم یا شیشه بسیار مناسب است. در تراریوم، رطوبت به طور طبیعی حفظ می گردد و فیتونیا می تواند به خوبی رشد کند و زیبایی خود را به نمایش بگذارد. برای نگهداری گل فیتونیا در شیشه، باید از شیشه های بزرگ و دهانه گشاد بهره ببرید تا تهویه هوا به خوبی انجام گردد و از ایجاد بیماری های قارچی جلوگیری گردد.

گل فیتونیا نماد چیست

گل فیتونیا با رگبرگ های برجسته و شبکه ای روی برگ هایش، نماد ارتباط، اتصال و پیوند عمیق است. این گیاه بعلاوه به علت حساسیت بالا به تغییرات محیطی، نماد ظرافت، لطافت و احتیاج به مراقبت و توجه است.

خواص گل فیتونیا

گل فیتونیا علاوه بر زیبایی و مجذوب نمایندهیت ظاهری، خواص دیگری نیز دارد. این گیاه مثل کاج مطبق می تواند به تصفیه هوای محیط یاری کند و با افزایش رطوبت، فضایی مطبوع و سالم ایجاد کند. بعلاوه، فیتونیا به علت انرژی مثبت و آرامش بخشی که دارد، می تواند به کاهش استرس و اضطراب یاری کند و حس سرزندگی و نشاط را در افراد افزایش دهد.

روش های تکثیر گل فیتونیا

تکثیر فیتونیا به روش های مختلفی انجام می گردد که در ادامه به شرح هر یک می پردازیم:

قلمه زدن

قلمه زدن رایج ترین و آسان ترین روش تکثیر فیتونیا است. برای قلمه زدن، می توانید از ساقه های سالم و قوی گیاه بهره ببرید.

مراحل قلمه زدن:

1. انتخاب قلمه: یک ساقه سالم و قوی به طول حدود 10 سانتی متر از گیاه مادر انتخاب کنید.
2. برش قلمه: با استفاده از یک قیچی یا چاقوی تیز و تمیز، ساقه را به صورت اریب برش دهید. برگ های پایینی قلمه را جدا کنید تا در آب یا خاک قرار نگیرند و فاسد نشوند.
3. ریشه زایی در آب: قلمه را در یک لیوان یا ظرف آب تمیز قرار دهید. آب را هر چند روز یکبار تعویض کنید تا از گندیدگی جلوگیری گردد. ظرف را در محلی با نور غیرمستقیم قرار دهید.
4. ریشه زایی در خاک: قلمه را در گلدانی کوچک حاوی خاک سبک و مرطوب بکارید. می توانید از مخلوط پیت ماس و پرلیت بهره ببرید. گلدان را در محلی گرم و با نور غیرمستقیم قرار دهید و خاک را همیشه مرطوب نگه دارید.
5. کاشت: پس از حدود 2 تا 4 هفته، قلمه ها ریشه می زنند. پس از ریشه زدن، می توانید قلمه ها را به گلدان های بزرگ تر با خاک مناسب منتقل کنید.

نکات:

• برترین زمان برای قلمه زدن فیتونیا فصل بهار یا تابستان است.
• برای افزایش رطوبت و سرعت ریشه زایی می توانید روی قلمه ها را با یک پلاستیک شفاف بپوشانید.
• استفاده از هورمون ریشه زایی می تواند به تسریع روند ریشه زایی یاری کند.
• پس از کاشت قلمه ها در گلدان، آنها را در محلی با نور غیرمستقیم و دمای حدود 20 تا 25 درجه سانتی گراد قرار دهید.

تقسیم بوته

این روش معمولا در بهار انجام می گردد. برای این کار، گیاه را از گلدان خارج کنید و به آرامی ریشه ها را از هم جدا کنید. هر بخش باید شامل ساقه و ریشه باشد. سپس هر بخش را در گلدانی جداگانه با خاک مناسب بکارید و آبیاری کنید.

کاشت بذر

تکثیر فیتونیا به وسیله بذر کمی دشوارتر است و کمتر مورد استفاده قرار می گیرد. بذرهای فیتونیا را می توانید از فروشگاه های گل و گیاه تهیه کنید.

مراحل کاشت بذر:

1. بذرها را در بهار در سینی نشا یا گلدان کوچک حاوی خاک سبک و مرطوب بکارید.
2. روی بذرها را با لایه نازکی از خاک بپوشانید و با اسپری آب، خاک را مرطوب کنید.
3. سینی نشا یا گلدان را در محلی گرم و با نور غیرمستقیم قرار دهید.
4. خاک را همیشه مرطوب نگه دارید.
5. جوانه زنی بذرها ممکن است چند هفته طول بکشد.
6. پس از جوانه زنی، می توانید نهال ها را به گلدان های بزرگ تر منتقل کنید.

خوابانیدن هوایی

این روش برای فیتونیا کمتر رایج است اما می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

مراحل خوابانیدن هوایی:

1. قسمتی از ساقه را که دارای چند برگ است انتخاب کنید.
2. پوست ساقه را در آن قسمت به صورت حلقه ای به عرض حدود 2 سانتی متر جدا کنید.
3. محل برش را با خزه اسفاگنوم مرطوب بپوشانید و با پلاستیک بپیچید.
4. پلاستیک را با نخ یا نوار چسب محکم کنید.
5. پس از چند هفته، ریشه ها در محل برش ظاهر می شوند.
6. ساقه را از زیر ریشه ها برش دهید و در گلدان تازه بکارید.

در مجموع، قلمه زدن به علت سهولت و سرعت بیشتر، رایج ترین روش تکثیر فیتونیا در بین علاقه مندان به گل و گیاه است.

بیماری های گل فیتونیا و روش درمان

مسائل گل فیتونیا معمولاً به علت شرایط نامناسب نگهداری ایجاد می شوند. زرد شدن برگ ها، پژمردگی، ریزش برگ ها و قهوه ای شدن نوک برگ ها از جمله مسائل گل فیتونیا هستند که می توانند نشان دهنده مسئله ای در روند نگهداری گیاه باشند.

زرد شدن برگ فیتونیا

آبیاری بیش از حد، کمبود مواد مغذی یا زهکشی نامناسب خاک می تواند باعث زرد شدن برگ های فیتونیا گردد.

پژمردگی فیتونیا

کمبود آب، خشکی هوا یا دمای نامناسب می تواند منجر به پژمردگی فیتونیا گردد.

ریزش برگ فیتونیا

تغییرات ناگهانی دما، جابجایی گلدان یا کمبود رطوبت می تواند باعث ریزش برگ های فیتونیا گردد.

قهوه ای شدن نوک برگ فیتونیا

خشکی هوا، کمبود رطوبت یا آبیاری با آب حاوی کلر می تواند باعث قهوه ای شدن نوک برگ های فیتونیا گردد.

آفات فیتونیا

فیتونیا به بعضی آفات و بیماری ها حساس است. شپشک آرد آلود، کنه تار عنکبوتی و شته از جمله آفات رایج گل فیتونیا هستند که می توانند به گیاه آسیب برسانند. برای مبارزه با این آفات، می توانید از صابون حشره کش یا روغن neem بهره ببرید.

با رعایت نکات گفته شده در بخش نگهداری، می توانید از بروز این مسائل گل فیتونیا جلوگیری کنید و گیاهی سالم و شاداب داشته باشید.

نکات تکمیلی برای نگهداری از گل فیتونیا

علاوه بر موارد ذکر شده در بخش نگهداری، نکات زیر نیز به شما یاری می نمایند تا گل فیتونیا خود را در برترین شرایط نگهداری کنید:

• چرخاندن گلدان: برای اینکه تمام قسمت های گیاه به طور یکنواخت نور دریافت نمایند، گلدان فیتونیا را هر چند وقت یکبار بچرخانید.
• جلوگیری از شوک: فیتونیا به تغییرات ناگهانی محیط حساس است. بنابراین، از جابجایی مکرر گلدان یا قرار دادن آن در معرض تغییرات شدید دما خودداری کنید.
• انتخاب گلدان مناسب: برای فیتونیا از گلدان هایی با زهکشی مناسب بهره ببرید تا آب اضافی از گلدان خارج گردد و ریشه های گیاه پوسیده نگردد.

گل فیتونیا در دکوراسیون منزل

این گیاه زیبا و رنگارنگ، به علت ویژگی های خاص خود، می تواند به روش های مختلفی در دکوراسیون منزل شما بدرخشد:

• گلدان آویز: رشد خزنده فیتونیا آن را به گزینه ای ایده آل برای کاشت در گلدان های آویز تبدیل نموده است. با آویختن این گلدان ها در کنار پنجره، روی دیوار یا حتی از سقف، فضایی سرسبز و دلنشین ایجاد کنید.
• تراریوم: فیتونیا رطوبت را دوست دارد و به همین علت در تراریوم به خوبی رشد می نماید. ترکیب فیتونیا با سایر گیاهان رطوبت دوست در یک تراریوم، باغ شیشه ای زیبایی را خلق می نماید که چشم هر بیننده ای را به خود خیره می نماید.
• گلدان رومیزی: فیتونیا در گلدان های کوچک رومیزی نیز جلوه ای بی نظیر دارد. گلدان فیتونیا را روی میز کار، میز ناهارخوری یا قفسه کتاب قرار دهید و از زیبایی آن در گوشه و کنار منزل خود لذت ببرید.
• گیاه پوششی: از فیتونیا می توان به عنوان یک گیاه پوششی در باغچه های آپارتمانی یا گلدان های بزرگ نیز استفاده کرد و فضای سبز منزل را توسعه داد.

سخن پایانی

گل فیتونیا با برگ های رنگارنگ و طرح های منحصربه فرد خود، می تواند به دکوراسیون منزل شما جلوه ای خاص و دلنشین ببخشد. با رعایت نکات گفته شده در این مقاله، می توانید از گلدهی فیتونیا و شادابی آن لذت ببرید و یک گیاه آپارتمانی سالم و زیبا داشته باشید.

فیتونیا را می توانید در گلدان های معمولی، آویز یا تراریوم نگهداری کنید. فیتونیا مینیاتوری نیز برای نگهداری در فضاهای کوچک مناسب است. با تکثیر فیتونیا می توانید این گیاه زیبا را به دوستان و عزیزان خود هدیه دهید. برای تهیه این گل زیبا و هر گیاه دیگری که می خواهید می توانید با سفارش گل آنلاین از خبرنگاران، به سرعت آن را تهیه کنید.

امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد. در صورت داشتن هرگونه سوال یا نظر، می توانید در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.