ایران می تواند میانجی مناقشه ارمنستان و جمهوری آذربایجان باشد - علی آباد جدید

با ما سفر کنید و با تور ارمنستان ارزان از کشور جذاب همسایه دیدن کنید و شهر زیبای ایروان را ببینید.

مناقشه قره باغ پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی از سال 1988 آغاز شد. قره باغ، منطقه ای در همسایگی ایران در ناحیه شمالی واقع شده و ریشه اختلاف ایروان و باکو بر سر مسئله ارضی است.

اگرچه میانجیگری های روسیه در پنجم آوریل سال 2018 میلادی به درگیری خونبار نظامیان دو کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان در منطقه مورد مناقشه قره باغ پایان داد؛ اما هر دو کشور در این باره ادعاهایی را مطرح می نمایند.

در میانه این مناقشه وزیر خارجه ایران در مصاحبهی تلفنی با همتای خود از جمهوری آذربایجان اظهار داشت تهران آماده ایفای نقش میانجی است.

خبرنگاران در مصاحبه با پروفسور نادر انتصار رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلابامای جنوبی آمریکا به دلایل آغاز درگیری ارمنستان و جمهوری آذربایجان پرداخته که در ادامه می آید.

* شاهد تنش هایی میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان بودیم. درگیری های اخیر در مناطقی خارج از قره باغ روی داد که محل اختلاف دو کشور است. دلایل اصلی درگیری های مرزی اخیر میان دو کشور چه بود؟

ریشه درگیری های مرزی اخیر میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان عمیق است ولی درگیری های اخیر خارج از حدود مناقشه قره باغ است و در اطراف شهرک یا بهتر بگوییم دهکده موُسس که در تاووش که یکی از استان های ارمنستان است که در شمال شرقی این کشور واقع شده رخ داده اند.

مدتی است که مقام های عالیرتبه این دو کشور در چارچوب گروه مینسک با یکدیگر در حال مصاحبه برای حل اختلافات خود بودند و به نظر می رسید که پیشرفت هایی نیز در این مورد مشاهده شده بود. ولی در ماه های اخیر این دو کشور آغاز به متهم کردن یکدیگر به بد نیتی نموده بودند و این مذاکرات در حال فروپاشی بود.

جمهوری آذربایجان کشور ارمنستان را متهم کرد که برای پوشش به مسائل داخلی خود درگیری های اخیر را آغاز کرد. دولت ارمنستان نیز دولت جمهوری آذربایجان را مسئول این درگیری ها می داند. این درگیری ها اوضاع داخلی هر دو کشور را تا اندازه ای متشنج نموده است تا اندازه ای که وزیر خارجه جمهوری آذربایجان توسط رئیس جمهور این کشور اخراج شد. اخباری نیز در خصوص دستگیری وزیر دفاع سابق این کشور منتشر شده است.

* ایران به ارمنستان و جمهوری آذربایجان اعلام نموده آماده میانجیگری میان دو کشور است. ارزیابی شما از نقش تهران به عنوان میانجی چیست؟

البته این اولین بار نیست که ایران آمادگی خود را برای میانجیگری میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان اعلام نموده است ولی میانجیگری زمانی مفید خواهد بود که هر دو طرف آماده مصاحبه با یکدیگر باشند که در زمان کنونی شرایط مصاحبه وجود ندارد.

* ایران همیشه تأکید دارد که مسائل منطقه باید از رهگذر مصاحبه میان کشورهای منطقه حل و فصل گردد و در خصوص مسائل منطقه ای خواهان دیپلماسی میان طرفین و ایفای نقش کشورهای منطقه در صورت ضرورت در قالب های میانجی و… است. ارزیابی شما چیست؟

از نظر تئوری این حرف درستی است ولی همانگونه که در جواب سوال قبلی گفتم متأسفانه ما اکنون در شرایطی نیستیم که یک میانجی بیطرف بتواند نقش مؤثری در حل مسائل ایجاد شده بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان بازی کند. بهترین نقشی که یک میانجی شاید بتواند بازی کند قبول آتش بس بین دو طرف متخاصم باشد.

*اشاره فرمودید به گروه مینسک و بی نتیجه بودن کوشش های این گروه در حل مناقشه ارمنستان و جمهوری آذربایجان. به نظر می رسد گروه مینسک در این زمینه به عرصه ای برای فرانسه و آمریکا تبدیل شده تا امتیازات سیاسی خود را بگیرند. نظر شما چیست؟

بله، متأسفانه گروه مینسک بازیچه ای برای رقابت های اروپا و آمریکا، بخصوص رقابت فرانسه و آمریکا تبدیل شده است و آمریکا و فرانسه دنبال منافع خودشان هستند و هدفشان بیشتر روی محدود کردن نفوذ روسیه در کشورهای منطقه قفقاز است و برای همین نقش میانجی منصف را هیچگاه بازی ننموده اند.

* آیا مناقشه میان دو کشور باعث ورود جدی تر کشورهایی چون ترکیه و روسیه به بحران خواهد شد؟

ترکیه از هم اکنون خود را وارد این مناقشه نموده است و دولت ارمنستان را مسئول درگیریهای مرزی بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان معرفی نموده است و از این طریق شاید خواهان افزایش حضور و نفوذ خود در جمهوری آذربایجان باشد.

گزارشاتی در ترکیه منتشر شده است در خصوص اینکه درگیری کنونی میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان ممکن است به قطع صادرات انرژی از دریای خزر (کاسپین) به اروپا منجر گردد. روسیه تا کنون محتاط عمل نموده است ولی اگر مناقشات کنونی بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان ادامه پیدا کند احتمال ورود جدی روسیه در کنترل مناقشه میان این دو کشور افزایش خواهد یافت. اهرم فشار روسیه بر روی این دو کشور مؤثرتر از اهرم کشورهای دیگر منطقه است.