خبرنگاران مهار کرونا با تغییر سبک زندگی وعادتواره های رفتاری - علی آباد جدید

به گزارش روز پنجشنبه خبرنگاران،شیوع ویروس کرونا موسوم به کووید 19 برای نخستین بار اواسط ماه دسامبر (24 آذر) در شهر ووهان واقع در مرکز چین گزارش شد و به تدریج به سایر کشورهای دنیا سرایت کرد. در ایران نیز در تاریخ 30 بهمن 1398 بود که نتایج آزمایش اولیه 2 مورد مشکوک ابتلا به کرونا در قم مثبت گزارش شد و از آن زمان به بعد شاهد افزایش آمار مبتلایان به ویروس کووید 19 در سایر استان های کشور هستیم. آنچنان که بر اساس آخرین آمار وزارت بهداشفقط درشبانه روز گذشته مبتلایان جدید به 6 هزار و 824 نفر و قربانیان جدید نیز به 415 نفر رسید تا شمار جانباختگان بیماری کووید19 در کشور از مرز 33 هزار و 714نفر عبور کند. 31 استان همچنان در شرایط قرمز یا هشدار یا زرد کرونا قرار دارند.

با توجه به اینکه مساله مهم این روزها، بیماری همه گیر کرونا است و همه به نحوی نگران سلامتی خود هستیم باید بدانیم که یکی از عوامل ایجاد نماینده و تشدید نماینده این شرایط، مسائلی است که در سبک زندگی مان وجود دارد و اصلاح سبک زندگی چه به لحاظ روانی و چه به لحاظ فیزیکی می تواند یکی از راه های پیشگیری از این بیماری باشد. اما ترویج فرهنگ زندگی به سبک کرونا باید به شیوه های مختلف به مردم آموزش داده شود که این مهم نیز در وهله اول نیازمند پذیرش آن از سوی مردم دارد. امری که اگر مورد بی اعتنایی مردم قرار گیرد نه تنها ممکن است زندگی آنها بلکه زندگی اطرافیان آنها را تحت شعاع قرار دهد. لذا اهمیت این بحث سبب شد پژوهشگر خبرنگاران با حسین میرزایی، مردم شناس و عضو هیات علمی دانشگاه علامه گفت و گویی انجام دهد که مشروح آن را در ذیل می خوانید:

سبک زندگی طبقات مختلف جامعه در مواجهه آنها با کرونا موثر است

حسین میرزایی استاد دانشگاه در حوزه علوم اجتماعی در خصوص سبک زندگی و ابعاد آن به خبرنگاران گفت: سبک زندگی واژه ای است که برای نخستین بار توسط یک روانشناس اتریشی بکار گرفته شد. این مفهوم در معنای کلی به نظرات، علائق، رفتارها و جهت گیری های رفتاری در یک فرهنگ اشاره دارد. یعنی در واقع سبک زندگی، شیوه خاص زندگی یک فرد، گروه یا یک جامعه خاص است که می توان آن را به طبقات مختلف جامعه نیز نسبت داد. از این نظر که افراد طبقات مختلف، عادت ها و سلایق متفاوتی دارند.

وی افزود: این شیوه زندگی اکنون در مواجهه افراد با کرونا و سطوح مراقبت های شخصی آنها نیز آشکار است. برای مثال برخی افراد قبل از مهمانی و بعد از مهمانی تست کرونا می دهند این افراد آگاه و البته عمدتا بدون مسائل اقتصادی همیشه از بهترین و مجهزترین امکانات برخوردار هستند. این در حالی است افراد در طبقات پایین تر اقتصادی جامعه، شیوه های رفتار متفاوت تری اتخاذ می نمایند. آنها عمدتا به دلیل مسائل اقتصادی ناچار هستند تا ساعات بیشتری از روز را در بیرون از منزل به دلیل کار سپری نمایند. آنها توانایی خرید داروهای گران قیمت و بستری شدن در بیمارستان های خصوصی را ندارند و ناچارند بیماری های خود را اغلب به روش سنتی و آنچنان که فکر می نمایند، درمان نمایند.

وی گفت: بنابراین می توان گفت سبک زندگی به شیوه خاص زندگی و به طور کلی رفتارهای افراد در موقعیت های مختلف مربوط می شود که نمونه شاخص آن کرونا و نحوه رفتارهای و مراقبت های بهداشتی افراد است.

ترس از مرگ و میر افراد را به سمت تغییر سبک های زندگی سوق می دهد

میرزایی در خصوص دلایل تغییر سبک زندگی افراد گفت: گاهی تغییر سبک های زندگی به دلیل فشارها و شرایطی است که بر افراد وارد است. از آن جمله بیماری کرونا و تاثیرات حاصل از آن است که سبب شده تا حدودی رفتارهای افراد تغییر کند. برای مثال در آداب معاشرت، اهمیت رعایت مسائل بهداشتی سبب شده دیگر فرد نتواند مانند گذشته روبوسی هنگام سلام و احوالپرسی داشته باشد، حتی اگر خودش هم میل به انجام این کار را داشته باشد، دیگران حاضر نیستند که این رفتارها و حالات را از وی بپذیرند. بنابراین خود فرد ناچار است در بخش هایی از زندگی خود تغییرات عمده ای ایجاد کند. این تغییرات با توجه به شرایط حال حاضر از کوچترین سطح گرفته تا گسترده ترین سطح را شامل می شود که از آن جمله قرنطینه های طولانی مدت و دورکاری ها است. علاوه بر شرایط حاکم، از طرفی ترس از مرگ و میرایی همیشه در وجود افراد وجود دارد و این امر سبب می شود افراد نسبت به رفتارهای خود تا حدودی بازنگری داشته باشند و سعی نمایند از الگوهای بهتر و سالم تری پیروی نمایند. در شرایط کرونا نیز ترس از مرگ، افراد را تا حدی به سمت تغییر الگوهای رفتاری خود کشانده است.

این استاد دانشگاه افزود: در مقابل این شرایط روحیه قضا و قدری نیز وجود دارد. اینکه افراد چنین می پندارند که بیماری اولا برای آنها نیست و اگر هم پیش بیاید مرگ حق است و تقدیر چنین است و لذا تا قبل از آن ضرورتی ندارد که درباره اش فکر نمایند. به همین دلیل است که افراد در موقعیت های مختلف و تعطیلات رفتارهای پیشگیرانه را اتخاذ نمی نمایند و وقتی دولت از آنها می خواهد از سفرهای غیر ضروری اجتناب نمایند، خودداری می نمایند و همیشه آنچه در ذهن دارند را انجام می دهند. این روحیه و ذهنیت در بسیاری از مسائل از قبیل سیل و زلزله نیز صدق می کند و افراد به نحوی جسورانه نسبت به مرگ رفتار می نمایند؛ گویی که مرگ به سراغ آنها نمی رود. برای مثال فردی که با ماشین از رودخانه عبور کند و چنین اتفاقاتی بیشمار رخ داده است.

راه چاره چیست

میرزایی در خصوص اینکه چگونه می توان سبک زندگی افراد را در مواجهه با کرونا تغییر داد، گفت: با وجود تاکید ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی بر شست و شوی مرتب دست ها، رعایت فاصله فیزیکی، ماسک گذاری و دوری از کارها و سفرهای غیر ضروری باید بدانیم به طور کلی تغییر ذهنیت و باورهای افراد اصلا کار ساده ای نیست و نیازمند یک کار فرهنگی بلند مدت است. زیرا یکی از ویژگی های فرهنگ، که همه صاحب نظران بر آن توافق دارند، اکتسابی بودن آن است و این به معنای نقش مهم آموزش در ایجاد الگوها و عادتواره های رفتاری جدید در یک جامعه است. اصولا اعضای جامعه در برابر دگرگونی فرهنگ مقاومت و مخالفت می نمایند و آموزش می تواند در انتقال رفتارهای مطابق با الگوهای مدنظر سیاست گذاران جامعه نقش اصلی و اساسی را داشته باشد. اما آموزش چیزی است که شخص با انس دریافت با یک فرهنگ آن را دریافت می کند نه با مواجهه رسمی با آن. پس می توان ادعا کرد که فرایند آموزش که منجر به جامعه پذیری افراد می شود، امری فرهنگی است که در طول زمان شکل می گیرد و ارتباط محکمی با باورها و اعتقادات آن جامعه دارد.